اسپاسم عضلات
گرفتگی و اسپاسم عضلات که شامل آسیب تاندون یا فیبرهای عضله باشد یکی از آسیب های شایع است که بین ورزشکاران و افرادی که فعالیت های فیزیکی سنگینی داشته اند اتفاق می افتد. این عارضه در دسته بیماری های اسکلتی-عضلانی قرار می گیرد.حتما پیش آمده است که عضلاتتان به‌صورت ناگهانی بگیرد و با درد همراه باشد، به طور معمول این درد قابل تحمل نیست و فکر میکنیم که برای رفع آن هیچ کاری نمی توانیم انجام دهیم.با مراجعه به بهترین پزشک متخصص بیماری های عضلانی و اسکلتی در کرج دکتر امیر فرزام پور می توانید تکنیک ها درمانی بسیار خوبی را پیش رو داشته باشید.
با افزایش سن احتمال گرفتگی و اسپاسم عضلانی بیشتر می‌شود.چرا که به تدریج توده‌ی ماهیچه های بدن تحلیل می‌روند، در نتیجه به ماهیچه‌های باقی مانده عضلات فشار بیشتری وارد خواهد شد.اسپاسم عضلات موجب ایجاد تورم و درد برای مدتی در عضله می شود که انجام فعالیت روزمره فرد را دچار اختلال خواهد کرد در نتیجه ورزشکار قادر به انجام تمرینات و شرکت در مسابقات نخواهد بود.
اسپاسم در چه نواحی از بدن ایجاد می شود ؟
- اسپاسم عضلات قفسه سينه
- اسپاسم عضلانی گردن
- اسپاسم عضلانی کمر
- اسپاسم عضلانی پا
اسپاسم عضلات در چه افرادی اتفاق می افتد ؟
- ورزشکاران استقامتی از قبیل دوندگان ماراتن
- ورزشکاران سه گانه
- کسانی که بدون آمادگی قبلی و گرم کردن به انجام فعالیت های شدید فیزیکی می پردازند.
علل اسپاسم عضلات
از شایع ترین علل اسپاسم عضلانی می توان به دردعضلانی، خستگی و استفاده بیش از حد اشاره کرد. از دیگر علت های اسپاسم می توان به استرس و اضطراب که می تواند منجر به دردهای عضلانی در صورت شوند. تحت فشار بودن بیش از حد می تواند باعث ایجاد اسپاسم در کمر شود.
اسپاسم عضلانی در ورزشکاران ممکن است به دلیل عدم گرم کردن بدن، قبل از ورزش یا در شرایط بسیار گرم ورزش کردن رخ دهد یا قبل از ورزش به اندازه کافی آب ننوشیده باشند ممکن است اسپاسم اتفاق بیفتد. برخی افراد نسبت به سایرین در برابر اسپاسم ها آسیب پذیری بیشتری دارند. افراد آسیب پذیر که بیشتر در خطر اسپاسم عضلانی هستند، شامل گروه های زیر می باشند :
- افراد مسن
- ورزشکاران
- کسانی که اضافه وزن دارند
- زنان باردار
- افرادی که دچار بیماری های خاص مانند مشکلات مربوط به تیروئید یا اختلالات عصبی هستند، بیشتر دچار گرفتگی عضلانی می شوند.
درمان اسپاسم عضلات
- آسیب عضله در اثر گرفتگی، کشیدگی یا پارگی عضله ایجاد می شود.
- کشیدگی عضله در اثر کشش بیش از حد عضله در محل اتثال عضله به تاندون اتفاق می افتد.
- پارگی عضله به صورت جزئی یا کلی فیبرهای عضله اتفاق می افتد که دلیل آن فشار و انقباض بیش از اندازه بافت عضلانی می باشد.
- اولین قدم برای درمان اسپاسم عضلات بی حرکت بودن و استراحت کافی داشتن و استفاده از کمپرس سرد می باشد.
- داروهای ضد درد یا قرص گرفتگی عضلات نیز تجویز می شود، در مواردی که در مفصل هم التهاب وجود داشته باشد تزریقات مفصلی نیز انجام می شود.
- درمان اسپاسم عضلانی با تزریق کورتیکواستروئید که یک داروی ضد التهاب است.
- کورتیکواستروئید از شدت التهاب و درد با مهار کردن نوتروفیل ها و واسطه های التهابی که سلول های سیستم ایمنی قرار دارند، می کاهد.
- تاثیرات داروهای استروئیدی با تاخیر خواهد بود، اما تا چند هفته تاثیرات آرام بخشی آن پایدار خواهد بود.
- بررسی های انجام شده نشان می دهد که تاثیر کاهش درد خفیف و متوسط این دارو، بین 6 الی 8 هفته بعد از آسیب ماندگار است.
نشانه های گرفتگی عضلات
همه اسپاسم های عضلانی دردناک نیستند، اما برخی از آن ها با درد های شدید همراه هستند. در بعضی از مواقع چند ثانیه، احساس پرش عضلانی یا حرکت عضلات را دارید یا تکان خوردن عضلات را می بینید. یکی از دردآورترین اسپاسم ها در ساق پا اتفاق می افتد که گاهی اوقات احساس می شود کل عضلات پا گرفته است و نمی توان پا را حرکت داد. لمس کردن عضله ها در آن مواقع بسیار دردناک می باشد و عرض چند دقیقه گرفتگی عضلانی از بین می رود و امکان دارد برای مدت کوتاهی درد در ناحیه گرفتگی ادامه داشته باشد.
جلوگیری از اسپاسم عضلات
- هیچ قرص یا تزریقی وجود ندارد که فورا اسپاسم عضلانی را تسکین دهد، بنابراین بهترین کاری که می توانید انجام دهید این است که عضله آسیب دیده خود را کشیده و ماساژ دهید. اگر در پای شماست، بلند شوید و راه بروید. سعی کنید از یخ یا گرما استفاده کنید (یک حمام آب گرم بگیرید یا از یک پد گرم کننده استفاده کنید).
- نوشیدن آب زیاد و کشش عضلات قبل از هر ورزش یا حرکات تکراری می تواند به جلوگیری از اسپاسم عضلانی کمک کند.
- برخی افراد در طول شب دچار گرفتگی عضلانی در پاها می شوند. کشش اندام های بدن قبل از خواب می تواند به جلوگیری از این اتفاق کمک کند.
میزان درد گرفتگی
میزان اسپاسم عضلات از انقباضات خفیف تا شدید که میزان درد کاملا متغیر می باشد. لمس یا مالش ناحیه ای که دچار گرفتگی شده است، ممکن است سفت تر و دردناک تر شود. اسپاسم معمولا از چند ثانیه تا بیش از ۱۵ دقیقه امکان دارد، ادامه داشته باشد. همچنین ممکن است چند بار قبل از برطرف شدن گرفتگی عضلات، مجدد عود کند.
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کرد؟
اسپاسم و پرش عضلانی معمولا جای نگرانی ندارند. این دردهای عضلانی کاملا طبیعی می باشد، مخصوصا در ورزشکاران و افرادی که به طور مرتب ورزش می کنند. با این حال در برخی موارد امکان دارد نشانه ای از بیماری زمینه ای مانند ام اس، بیماری های تیروئیدی یا التهاب شدید کبد باشد. گرفتگی عضلانی ممکن است به علت دلایل زیر نیز رخ دهد که احتیاج به مراجعه به پزشک دارد :
- تغذیه
- گردش خون
- سوخت و ساز بدن
- اعصاب
- هورمون ها
هر فردی که به طور منظم دچار اسپاسم های شدید عضلانی و دردناک می شوند، بهتر است به بهترین متخصص طب فیزیکی کرج مراجعه کنند.
چگونه می توان از اسپاسم عضلات جلوگیری کرد ؟
هیچ قرص یا تزریقی که قادر به کنترل دایمی گرفتگی عضلانی باشد وجود ندارد . بهترین کار در این شرایط کشیدن ماهیچه و ماساژ دادن آن می باشد.
در صورتی که این اسپاسم درون پا اتفاق افتاده بلند شوید و راه بروید. می توانید همچنین از قرار دادن کمپرس سرد یا گرم برروی پا استفاده نمایید. گرفتن دوش گرم نیز می تواند تکنیکی بسیار کاربردی به شمار بیاید.
چه ویتامین هایی می توان در کاهش اسپاسم کمک کننده باشد ؟
برخی از افراد بر این باور می باشند که مصرف روزانه مکمل ب 12 و مجموع ویتامین های گروه ب می تواند در بهبود بسیار موثر واقع شود.
مراقبت هایی که می توان برای بهبود اسپاسم عضلات انجام داد ؟
- انجام حرکات کششی : این حرکات قبل و بعد از تمرین های ورزشی و پیش از به درون تختخواب رفتن توصیه می شود.
- نوشیدن مقادیر زیادی آب در طول روز .دور ماندن از کافئین و الکل
- استفاده از ویتامین ها و داروهایی که باعث ریلکس شدن ماهیچه ها می شود.
- در نزدیکی محل استراحت خود پد گرم کننده یا ماساژور قرار دهید تا هنگامی که اسپاسم روی داد در دسترس شما باشند.
سوالاتی که باید ازبهترین متخصص طب فیزیکی بپرسید :
- آیا ممکن است این اسپاسم نشانه ای از یک بیماری باشد ؟
- آیا ممکن است بهترین تمرینی که می توانم برای کشش ماهیچه ها انجام بدهم را به من نشان بدهید.
- من در مورد بهترین مدل ماساژ دادن را بلد نیستم می شود اینکار را به من اموزش دهید ؟
عوامل تشدید کننده اسپاسم عضلات چه می باشد ؟
- محدودیت در خونرسانی بدن
- خستگی ماهیچه های بدن
- کم آبی
- فشار شدید روی عضله ها
- کشش نا مناسب
- تحرک شدید و یا انجام ورزش های سنگین
- کمبود مواد معدنی و ویتامین ها
اسپاسم عضلانی چگونه تشخیص داده می شود ؟
برای اینکه متخصص طبی فیزیکی خوب در کرج از شرح حال بیمار اطلاع پیدا کند ، لازم است پیش از معاینه پرسش هایی مطرح شود ، از جمله این سوالات به موارد زیر می توان اشاره نمود :
- آیا گرفتگی های شما به صورت تصادفی رخ می دهد ؟
- چه مدت این اسپاسم ها طول می کشد ؟
- هر چند وقت یک بار دچار اسپاسم عضلانی می شوید ؟
- آیا همیشه ماهیچه خاصی از بدن درگیر اسپاسم می شود ؟
علاوه بر مطرح کردن سوالات فوق ، داروهایی که بیمار مصرف می کند و همچنین سابقه بیماری های قلبی نیز مورد بررسی قرار می گیرد. لازم است پزشک حتما در جریان مصرف تمامی مکمل های دارویی ، گیاهی و ویتامین ها باشد. در صورتی سابقه کم کاری تیروئید ، دیابت ، آسیب های ستون فقرات و بیماری های کلیوی دارید ، لازم است حتما این موضوع را به اطلاع دکتر فرزام پور در کرج برسانید. سابقه فعالیت های ورزشی و سابقه شغلی نیز از موارد مهم در تشخیص اسپاسم عضلات می باشد.
انواع روش های درمانی موثر برای اسپاسم و گرفتگی عضلات
- درمان دارویی
- فیزوتراپی
- اولتراسوند درمانی
- استفاده از کینزیوتیپ
- تحریک الکتریکی اعصاب
به صورت کلی درمان های فیزیکی اسپاسم عضلانی شامل طب سوزنی ، ماساژ ، گرما درمانی ، تکار ، درمان از طریق لیزر ، شاک ویو تراپی ، تمرین درمانی و غیره می باشد که تحت نظر فیزیوتراپیست اعمال می شود.
جمع بندی اسپاسم های عضلات
اسپاسم عضلات بسیار رایج است و افراد معمولاً نیازی به نگرانی در مورد آن ندارند. ورزش بیش از حد، کم آبی بدن و استرس شایع ترین علل هستند. اسپاسم زمانی اتفاق می افتد که عضله به طور ناگهانی و غیر ارادی حرکت کند. اسپاسم عضلانی ممکن است مانند یک انقباض خفیف یا یک گرفتگی دردناک باشد و می تواند در عضلات در هر قسمت از بدن رخ دهد. اسپاسم عضلانی می تواند فقط چند ثانیه یا تا چند دقیقه طول بکشد، اما تمایل دارند که خود به خود بدون هیچ درمانی برطرف شوند. کشش یا ماساژ ملایم ناحیه آسیب دیده یا استفاده از کیسه گرما یا یخ ممکن است کمک کند. گاهی اوقات، اسپاسم عضلانی می تواند نشانه ای از یک بیماری زمینه ای باشد. هر کسی که از گرفتگی عضلانی به طور مکرر یا شدید رنج می برد باید با در این باره با دکتر فرزام پور در کرج مشاوره داشته باشد.