انحراف ستون فقرات

اسکولیوز یا انحراف ستون فقرات ، انحراف یک طرفه یا جانبی ستون فقرات است که اغلب در سنین بزرگسالی نمود پیدا می کند. هرچند این مشکل در افرادی که به عارضه هایی همچون فلج مغزی و دیستروفی عضلانی دچار هستند ، به کرات دیده شده است ، اما همچنان علت بروز این دسته از بیماری های اسکلتی عضلانی در دوران کودکی نامعلوم است. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه ، با ادامه این مقاله از دکتر امیر فرزام پور ، متخصص طب فیزیکی خوب در کرج همراه باشید.

انواع انحراف ستون فقرات

انحراف ستون فقرات ، انواع مختلفی را شامل می شود که عبارتند از اسکولیوز خفیف ، انحراف مهره ، انحراف جانبی ، اسکولیوز کودکان ، اسکولیوز بزرگسالان.

اسکولیوز خفیف. این عارضه زمانی پدید می آید که ستون فقرات ، به سمت راست یا چپ انحراف پیدا می کند. درصورتیکه این عارضه شدت و درد نداشته باشد ، از نوع خفیف محسوب می شود. برای درمان اسکولیوز خفیف ، تمرینات فیزیوتراپی و اصلاحی مخصوص ستون فقرات کارساز است.

انحراف مهره ستون فقرات. زمانیکه چند مهره از ستون فقرات بیش از حد به یکی از جهات باشد ، باعث بروز این مشکل می شود. گاهی ممکن است انحراف در دیسک ، بین مهره قرار بگیرد و باعث درد در دیسک کمر و گردن شود. این مورد ، باعث انحراف ستون فقرات نمی شود ، ولی مشکلات زیادی را به همراه دارد.

انحراف جانبی ستون فقرات. ستون فقرات به سمت راست یا چپ تمایل پیدا می کند و از درجه خفیف تا حاد دسته بندی می شود.

انحراف ستون فقرات کودکان. کودک بصورت مادرزادی یا در اثر حادثه ای ، ممکن است به این انحراف دچار شود. هنگامیکه این علائم را در کودکتان مشاهده کردید ، به پزشک مراجعه نمایید:

• خواب منظم ندارد
• به خوبی نمی تواند راه برود یا بنشیند
• سیستم ایمنی ضعیفی دارد
• اجابت مزاج خوب و منظمی ندارد

معمولاً راه درمان کودکانی که با این اختلال متولد می شوند ، جراحی است.

انحراف ستون فقرات در بزرگسالان. به مرور زمان و با عدم استفاده درست از ستون فقرات و فعالیت های نامناسب ، مثل بد نشستن طولانی مدت ، ممکن است ستون فقرات با مشکلاتی نظیر گودی کمر یا قوز مواجه شوند و مهره ها آسیب جدی ببینند.

علائم اسکولیوز

افراد مبتلا به اسکولیوز ، در حالت ایستاده بدنشان به یک سمت متمایل می شود. از دیگر علائم مربوط به آن ، می توان به موارد ذیل اشاره کرد :

• کتف ، کمر و لگن نانتقارن
• برجستگی و برآمدگی تیغه یا استخوان یکی از شانه ها
• نمایان بودن دنده ها در یک سمت از بدن

موارد بالا ممکن است به بروز درد و گرفتگی در ناحیه تحتانی کمر و درد و بی حسی در پاها منجر شوند. همچنین ، به سبب فشارهای عضلانی فرد احساس کوفتگی می کند. برای تشخیص این مورد ، نیاز است تا به یک متخصص طب فیزیکی خوب در کرج مراجعه نمایید.

علل وقوع انحراف ستون فقرات

در برخی موارد، بروز اسکولیوز علل و دلایل کاملاً مشخصی دارد. متخصصان ، عارضه مذکور را در دو قسم ساختاری و غیر ساختاری تقسیم بندی کرده اند.
در اسکولیوزهای غیر ساختاری ، ستون فقرات عملکرد نرمال و طبیعی دارد ، اما ظاهر آن کج به نظر می رسد. این امر ، به سبب دلایل متعددی همچون بلندتر بودن یکی از پاها ، اسپاسم عضلات و التهاباتی مانند آپاندیسیت نمود پیدا می کند. چنانچه موارد ذکر شده بهبود یابند ، انحراف ستون فقرات نیز رفع می شود. در اسکولیوزهای ساختاری ، انحراف و کجی ستون فقرات ثابت و برگشت ناپذیر می باشد. علت و فاکتورهای دخیل در بروز این عارضه عبارتند از :

• فلج مغزی
• دیستروفی عضلانی
• ناهنجاری های مادرزادی
• عفونت ها
• تومور
• عوامل ژنتیکی مانند سندرم مارفان و سندرم داون

شایان ذکر است که در بعضی موارد ، علل بروز انحراف ستون فقرات نامشخص است. این موارد ، در دسته اسکولیوز ایدیوپاتیک قرار می گیرند. در خصوص اسکولیوز ایدیوپاتیک می توان گفت که سوابق خانوادگی و ژنتیکی مربوط به این عارضه ، ریسک بروز اسکولیوز را در فرد یا دیگر اعضای خانواده نیز بالا می برد. چنانچه خود یا یکی از فرزندانتان به این بیماری اسکلتی عضلانی دچار هستید ، لازم است سایر فرزندانتان مرتباً تحت نظر متخصص معاینه شوند.

درمان اسکولیوز در کرج

در راستای اتخاذ روند درمانی ، فاکتورهای متعددی دخیل هستند که شدت انحراف ستون فقرات ، مهم ترین آن ها می باشد. در وهله اول ، کنترل علائم ناشی از اسکولیوز و درمان آن به روش های غیر جراحی هدف است ؛ خصوصاً در صورتی که فرد بیمار همچنان سن رشد و بلوغ خود را به طور کامل سپری نکرده باشد. به طور معمول در قدم اول روند درمانی ، فیزیوتراپی به همراه تمرینات و حرکات کششی انجام می شود. در صورت لزوم و صلاحدید متخصص طب فیزیکی خوب در کرج ، تغییراتی در برنامه غذایی فرد نیز اعمال می گردد. ورزش های تحمل وزن ، همانند پیاده روی از پوکی استخوان جلوگیری کرده و علائم ناشی از اسکولیوز را بهبود می بخشد.

چنانچه عارضه اسکولیوز با پوکی استخوان همراه باشد ، با ساییده شدن استخوان ها ، انحراف ستون فقرات نیز تشدید می شود. بنابراین ، پروسه درمانی اتخاذ شده باید هر دو اختلال را مورد هدف قرار دهد. اگر با ادامه دادن روند درمانی ، درد همچنان احساس شود یا علائم اسکولیوز به حدی شدید باشند که حرکت شخص را محدود سازد ، روند جراحی گزینه بعدی برای درمان است.

استفاده از بریس

یکی دیگر از روندهای درمانی انحراف ستون فقرات در کرج ، استفاده از بریس می باشد. بریس ها در انواع مختلفی در دسترس هستند. بهترین متخصص طب فیزیکی کرج ، با توجه به مشخصه های بیمار همچون سن ، درجه انحنای ستون فقرات و سبک و شرایط کار و زندگی او ، یکی از انواع آن را برای بیمار تجویز می نماید. معمولاً این روند درمانی ، نتایج رضایت بخشی را به همراه دارد.

انواع بریس

مهاربندی که از ناحیه بالای ستون فقرات تا منطقه سرینی را پوشش می دهد ، TLSO نام دارد. این مدل ، بیشترین استفاده را در میان بیمارانی دارد که دچار انحراف ستون فقرات شده اند و از زیر بغل تا باسن را در بر می گیرد. مدل دیگری از بریس وجود دارد که از گردن تا باسن ادامه دارد و به آن CTLSO گفته می شود. اینکه این مهاربندها باید به صورت تمام وقت استفاده شوند یا فقط هنگام استراحت ، به تشخیص بهترین متخصص بیماری های مفصلی در کرج وابسته است. در ادامه ، در مورد هر کدام توضیح داده ایم :

مهاربندهای دائمی یا فول تایم

• بریس Boston : در سال های اخیر ، میزان استفاده از این مدل بالاتر رفته است و این نوع مهاربند به شایع ترین آن مبدل شده است. این بریس ، از دسته TSLO محسوب شده و از زیر بغل تا ناحیه سرینی را تحت پوشش خود قرار می دهد. در این مدل به جای فلز ، از یک پلاستیک محکم اما سبک استفاده شده و زیر لباس پوشیده می شود. توجه داشته باشید که این مهاربند از پشت بسته خواهد شد ، به همین خاطر به تنهایی نمی توانید آن را بپوشید.
• بریس Wilmington : این نوع از مهاربند ، تفاوت زیادی با مدل قبلی ندارد ؛ چون از همان جنس ساخته شده است و باید آن را مثل یک ژاکت پوشید. تنها فرق این دو مدل این است که این بریس باید از جلو بسته شود.
• بریس Milwaukee : امروزه برای درمان انحراف ستون فقرات ، زیاد از این نوع استفاده نمی شود و در دسته CTLSO قرار می گیرد. این مهاربند ، از یک ساختار فلزی سفت تشکیل شده است و باید آن را روی لباس پوشید. به علت سایز ، وزن و ظاهر آن امروزه پزشکان دیگر آن را مورد استفاده قرار نمی دهند.