گرفتگی عضلات یا اصطلاحا اسپاسم عضلات ، از جمله واکنش های تدافعی و طبیعی بدن به شمار می رود. بعد از روی دادن این مشکل افراد باید به فکر درمان گرفتگی عضلات باشند. به طور کلی گرفتگی عضلات ، عملی غیر ارادی است و ممکن است در هر ماهیچه ای رخ دهد و دردی غیرقابل تحمل به دنبال دارد. گرفتگی عضلات ، انواع و علل متفاوتی دارد که با توجه به دلیل ایجاد کننده آن می توان اقدام به درمان آن نمود. برای درمان گرفتگی عضلات باید به دکتر فرزام پور بهترین متخصص طب فیزیکی و بیماری های عضلانی و اسکلتی در کرج مراجعه نمایید.
دلایل گرفتگی عضلات
یکی از شایع ترین دلایل گرفتگی عضلات ماهیچه ، خشکی عضلات می باشد که در اثر فعالیت های شدید بدنی رخ می دهد. از دیگر علل گرفتگی عضلات می توان به موارد زیر اشاره داشت :
- دریافت ناکافی اکسیژن به بدن
- گردش ضعیف خون
- کمبود مواد معدنی
- صدمه به سلولهای عضلانی
- فشار عصبی و استرس
- مصرف بعضی داروها و ابتلا به برخی بیماری های خاص
- کمبود منیزیم و پتاسیم
- کمبود کلسیم در زنان باردار
- کم آبی بدن
- فشار بیش از حد به عضلات هنگام ورزش
- ورزش در هوای بسیار گرم که سبب عرق نمودن بسیار شده و به دست رفتن آب و املاح بدن می انجامد.
علائم گرفتگی عضلات
گرفتگی عضلات ؛ با توجه به بیماری زمینه ای یا موضع آسیب ، می تواند منجر کمر درد یا گردن درد حادّ شده و با احساس سفت شدن عضله ( از چندین ثانیه تا چند دقیقه ) همراه باشد.
به طور کلی ؛ علائم ناشی از گرفتگی عضلات ، عموما به صورت ناگهانی و به دنبال یک فعالیت فیزیکی پدیدار می گردند و پس از استراحت و به تدریج آرام شده و تسکین می یابند.
عوامل خطر
برخی عوامل و پارامترها وجود دارند که می توانند منجر به افزایش ریسک گرفتگی عضلات شده و خطر ابتلا به آن را تشدید نمایند. در ذیل به رایج ترین این عوامل اشاره نموده ایم.
- سن : با افزایش سن ؛ احتمال فقدان توده عضلانی افزایش یافته و در نتیجه ، عضلات باقیمانده تحت فشار بیش از حد قرار خواهند گرفت.
- بدین ترتیب شاهد آن هستیم که افراد مسن به دنبال این امر ، بیش از افراد جوان تر در معرض گرفتگی یا اسپاسم عضلات قرار دارند.
- کاهش آب بدن : کم شدن حجم آب بدن ، از دیگر مواردی است که بر احتمال مواجهه با گرفتگی عضلات می افزاید. ( غالبا افرادی که در هوای گرم ورزش می کنند ، با کاهش آب بدن روبرو شده و متعاقباً به صورت مکرر دچار اسپاسم عضلات می گردند. )
- ابتلا به برخی بیماری ها : برخی بیماری ها ؛ از جمله دیابت ، اختلالات کبدی ، اختلالات و بیماری های تیروئید و نیز اختلالات عصبی ؛ از مواردی هستند که بر ریسک ابتلا به گرفتگی یا اسپاسم عضلات می افزایند.
- حاملگی : باید خاطر نشان نمود که احتمال مواجهه با گرفتگی عضلات ، طی دوران حاملگی به مراتب افزایش یافته و شیوع زیادی دارد.
راه های درمان گرفتگی عضلات
- کشش و ماساژ
ایجاد کشش مناسب در عضلات و انجام ماساژ ملایم می تواند سبب برقرای بهتر جریان خون شود و در درد ناشی از گرفتگی عضلات را کاهش دهد.
- استفاده از کمپرس گرم
قرار دادن کمپرس گرم سبب تحریک جریان خون شده و منجر به رفع گرفتگی عضلات خواهد شد.
- نوشیدن آب به میزان کافی
نوشیدن آب کافی به درمان گرفتگی های عضلانی ای که به دلیل از دست دادن آب بدن ایجاد می گردند کمک می کند.
- نرمش قبل از ورزش های سنگین
قبل از ورزش حتما نرمش داشته باشید تا دچار گرفتگی عضلات نشوید.
- حمام آب گرم
دوش آب گرم موجب رفع گرفتگی عضلانی و تسکین درد می شود.
- پرهیز از مصرف زیاد قهوه
افراط در مصرف قهوه باعث گرفتگی عضلات می شود.
- خودداری از مصرف بیش از اندازه مواد غذایی ادرار آور
مصرف بیش از اندازه مواد غذایی از قبیل چای سبز ، هندوانه ، گوجه فرنگی ، مارچوبه و همچنین مواد غذایی ملین نظیر آلو ، طالبی و غیره احتمال ابتلا به گرفتگی عضلات را افزایش می دهد.
- مصرف کافی مواد غذایی حاوی ویتامین B و پتاسیم
کمبود ویتامین B و پتاسیم احتمال بروز گرفتگی عضلات را افزایش می دهد.
- اجتناب از استعمال سیگار
مصرف دخانیات می تواند سبب ایجاد اختلال در گردش خون شده و عضله را دچار گرفتگی نماید.
- افزودن مواد غذایی حاوی پتاسیم ، کلسیم و مواد معدنی به رژیم غذایی
کمبود پتاسیم ، کلسیم و مواد معدنی منجر به گرفتگی عضلات می شود.
افرادی که با گرفتگی یا اسپاسم عضلات مواجه هستند ، جهت درمان این عارضه باید به پزشکان متخصص طب فیزیکی مراجعه کنند.
دکتر امیر فرزام پور متخصص طب فیزیکی کرج از برجسته ترین پزشکان این حوزه در استان البرز می باشند که درمان گرفتگی عضلات را با بهره وری از متدهای به روز دنیا به بهترین نحو ممکن میسّر می سازند.
چگونه گرفتگی عضلات تشخیص داده می شود؟
در صورتی این اسپاسم ها به طور مداوم در شما ایجاد می شوند و مدام ان را تجربه می کنید باید هرچه سریع تر در این خصوص با پزشک مشورت کنید و علت را جویا شوید.افراد گاهی اوقات این مشکل را جدی نمی گیرند و برای تشخیص و پیدا کردن راهکارهای درمانی به پزشک مراجعه نمی کنند بنابراین این مشکل جدی و مکرر می شود.هنگامی که به یک متخصص طب فیزیکی مراجعه می نمایید وی شما را مورد معاینه فیزیکی فرار خواهد داد و در خصوص علائمی که تجربه کرده اید سوالاتی را از شما می پرسد. در این جلسه در خصوص بیماری هایی که به ان مبتلا می باشید، میزان ورزش و تحرک ، یا سیگاری بودن یا نبودن نیز سوالاتی از شما پرسیده می شود که بهتر است کاملا دقیق به انها پاسخ دهید.پزشک با انجام تست فیزیکی و سوالاتی که از شما می پرسد می تواند خیلی راحت گرفتگی عضله را تشخیص دهد.
پیشگیری از گرفتگی عضلات
حتما این سوال در ذهن شما نقش بسته است که چگونه می توانید از این گرفتگی پیشگیری کنید ؟
در جواب به این سوال باید گفت که معمولا پیشگیری از گرفتگی ها یا اسپاسم های عضلانی امری پیچیده تلقی می شود اما به طور کلی هیدراته نگه داشتن بدن و داشتن یک برنامه غذایی سرشار از ویتامین ها و مواد غذایی سالم و مفید .و همچنین داشتن تحرک کافی و لازم با توجه به سن خود می تواند تا حدود زیادی از بروز این مشکلات پیشگیری نماید .